Πέρα από τον τηλεοπτικό θρήνο

Αυτή την φορά, οι κουκουλοφόροι δεν άφησαν πίσω τους μόνο υλικές ζημιές. Αφησαν και τρεις νεκρούς. Είναι γεγονός, άλλωστε, ότι στην «τηλεοπτική δημοκρατία» μας αυτοί που κάνουν καριέρα δεν είναι οι ειρηνικοί διαδηλωτές, ακόμα κι αν ο όγκος τους θα έπρεπε να δημιουργεί μείζον πολιτικό γεγονός. Κυνηγώντας το θέαμα, τα κανάλια έχουν μετατρέψει τους κουκουλοφόρους σε αναμφισβήτητους πρωταγωνιστές. Εχουν όλες τις προδιαγραφές: Χωρίς πολιτική πλατφόρμα, χωρίς ιδεολογικούς περιορισμούς, είναι απρόσωποι, dark, ριψοκίνδυνοι, καταστροφείς και με διάθεση να βεβηλώσουν τα «ιερά και τα όσια».

Ολα αυτά συνθέτουν ένα ελκυστικό πρότυπο κυρίως για ατίθασους νέους, που νιώθουν εγκλωβισμένοι σ’ ένα μίζερο παρόν και σ’ ένα αβέβαιο μέλλον. Η πολιτική με όρους κοινοβουλευτισμού είναι για πολλούς νέους μακρινή και απεχθής. Αντιθέτως, οι μάχες του δρόμου είναι γι’ αυτούς το μεγάλο πάρτι της ασυδοσίας. Η σύγκρουση με τα ΜΑΤ έχει καταντήσει ο μόνος τρόπος για να μπουν, έστω και με κουκούλα, στο προσκήνιο. Η απόσταση που χωρίζει τον ρομαντισμό από τον μηδενισμό είναι πολύ πιο μικρή απ’ όσο εκ πρώτης όψεως φαίνεται.

Πολλοί βολεύονται με τη θεωρία ότι οι κουκουλοφόροι δεν είναι τίποτ’ άλλο από μία ομάδα παρακρατικών και πρακτόρων της αστυνομίας. Η θεωρία αυτή είναι ένας εύκολος τρόπος παράκαμψης του προβλήματος. Πιθανότατα, στους κόλπους των κουκουλοφόρων υπάρχουν και τέτοιοι.

 Είναι λάθος, όμως, να ερμηνεύεται το φαινόμενο αποκλειστικά με όρους συνωμοσίας.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι με την πάροδο των χρόνων, στον ευρύτερο αντιεξουσιαστικό χώρο έχει διαμορφωθεί ένας σκληρός πυρήνας επαγγελματιών της βίας, που λειτουργούν σαν «πυροκροτητές» για επεισόδια. Ανήσυχοι και εξεγερμένοι νεαροί, που έλκονται από την αισθητική της καταστροφής και βιώνουν τις συγκρούσεις σαν τελετουργία μύησης, συνήθως μεταλλάσσονται σε τεχνικούς της βίας. Τέτοιου τύπου ομάδες κατά κανόνα διολισθαίνουν σε λούμπεν πρακτικές και ενίοτε σε πρακτικές ένοπλης δράσης.
Τα γεγονότα έχουν αποδείξει ότι είναι πρακτικά αδύνατον μία μαζική διαδήλωση να αυτοπεριφρουρηθεί αποτελεσματικά. Επειδή δεν μπορεί να απαγορευθεί το δημοκρατικό δικαίωμα της λαϊκής διαμαρτυρίας, ο μόνος τρόπος για να σταματήσει το θλιβερό αυτό πολυετές σήριαλ είναι η αστυνομία να θέσει υπό έλεγχο και να εξουδετερώσει αυτές τις ομάδες κρούσης. Το πολιτικό σύστημα, όμως, έχει αποφύγει να λάβει δραστικά μέτρα, γεγονός που αποτελεί μία ένδειξη ότι βολευόταν ή τουλάχιστον δεν ενοχλείτο σημαντικά από την ύπαρξη του φαινομένου. Ισως, επειδή ορισμένοι θεωρούν ότι οι «κακοί» είναι αναγκαίοι σε κάθε σενάριο, επειδή ενεργοποιούν τα συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας και κατ’ επέκταση διευρύνουν τα περιθώρια κινήσεων της εκάστοτε εξουσίας.

Του Σταυρου Λυγερου
Hμερομηνία δημοσίευσης: 07-05-10http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_31_07/05/2010_400111