Του ΤΑΚΗ ΚΑΦΕΤΖΗ
Τελικώς, το «ταμείο» μπορεί να γίνεται και στον δεύτερο γύρο
Δηλαδή, το βράδυ του πρώτου γύρου οι πολιτικές ηγεσίες κατασκευάζουν «μηνύματα», κάθε μία ανάλογα με τον βαθμό χρήσης και κατάχρησης των εκλογικών αριθμών, κάθε μία ανάλογα με την ευαισθησία που μπορεί να διαθέτει απέναντι στην εντροπική της συνήθεια, την εγγενή τάση της να απαλλάσσεται από το φορτίο κρίσης που σωρεύει ως εξουσία και να βλέπει τα εκλογικά νούμερα ως καρυδότσουφλο επαναφοράς στις ισορροπίες της. Ομως, το βράδυ του δεύτερου γύρου μπορεί να λειτουργήσει και ως επιστροφή των ηγεσιών στη ρουτίνα της κρίσης και της αβεβαιότητάς τους. Γιατί το ταμείο δεν είναι ταμείο σουπερμάρκετ καθημερινά ισοσκελισμένο. Είναι ταμείο πολιτικό, όπου δεν μπορεί όλοι να έχουν κερδίσει, ή όλοι να έχουν χάσει, δεν μπορεί να είναι ταμείο μηδενικού αθροίσματος.
Το βράδυ του πρώτου γύρου, π.χ., ο κ. Σαμαράς μίλησε με πολλή δύναμη για «ολική επαναφορά» της Ν.Δ., δηλαδή κάτι σαν παραμονή εφόδου της στα χειμερινά ανάκτορα της εξουσίας, κάτι σαν «πάλι με χρόνια και καιρούς, πάλι δικιά μας θα 'ναι». Και το βράδυ του δεύτερου γύρου ψέλλισε «βγαίνουμε ενισχυμένοι, ανανεωμένοι, πήραμε το μήνυμα». Ποιο (δεύτερο) μήνυμα; Λες και τα μηνύματα μπορεί να επαναλαμβάνονται επ' άπειρον, χωρίς αντίκρισμα. Το βράδυ του πρώτου γύρου, ο κ. Παπανδρέου εμφανίστηκε σαν ηγέτης, ο οποίος περίμενε τα χειρότερα και, επειδή αυτά προφανώς δεν αποτυπώθηκαν στην κάλπη, ήταν χαρούμενος και έκανε μια δήλωση σαν ένας πρωθυπουργός, που μόλις αναλάμβανε την εξουσία. Στο μήνυμά του τη δεύτερη Κυριακή ήταν πιο σίγουρος ότι μπορεί «να σηκώσει τα μανίκια για πολλή δουλειά που δεν έγινε δεκαετίες».
Το βράδυ του πρώτου γύρου η κ. Παπαρήγα, φροντίζοντας να μην εκπέμψει θριαμβολογική αλαζονεία, έκανε λόγο για τους «νέους αγώνες», στους οποίους, όπως πάντα, θα είναι εγγύηση το κόμμα της. Το βράδυ του δεύτερου γύρου μίλησε με κάποια έκκεντρη αμηχανία, μ' έναν λόγο όπου η απορία ήταν ανάμικτη με δυσαρέσκεια για το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ο κατάλογος είναι μακρύς, με δηλώσεις «η μπάλα στην κερκίδα» του κ. Τσίπρα, του κ. Καρατζαφέρη, τις μη δηλώσεις του κ. Μητρόπουλου (ποιος τις περίμενε, εξάλλου...), την εκκωφαντική απουσία τού κ. Αλαβάνου, Στο τέλος του απογεύματος της δεύτερης Κυριακής, νομίζω πως όλα αυτά τα «μηνύματα» του πρώτου γύρου είχαν σβηστεί. Γιατί; Πρώτα απ' όλα γιατί η αποχή στην κάλπη των 11 από τις 13 Περιφέρειες έφτασε σε πρωτόφαντα μεγέθη (53%). Αν κανείς αφαιρέσει όσους ψήφισαν στην Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο την πρώτη Κυριακή (περίπου 550.000) όταν κρίθηκε και η εκλογή, απομένει ένα σώμα κοντά στο 1,25 εκατομμύριο ψηφοφόρων που γύρισαν την πλάτη τους στην κάλπη της δεύτερης Κυριακής, συναντώντας το ήδη διογκωμένο μερίδιο αποχής του εκλογικού σώματος την πρώτη Κυριακή. Κι αυτό από μόνο του διαλύει, ή έστω υπονομεύει στο μέλλον, τις βάσεις μαζικής νομιμοποίησης του κείμενου πολιτικού συστήματος. Τουλάχιστον τους τρόπους, τις διαδικασίες και τις θεματικές που αυτό το σύστημα μπορούσε να αναπαράγει πολλές δεκαετίες τώρα.
Αυτή η τάση κοινωνικής εκκένωσης του πολιτικού συστήματος, όμως, συσχετίζεται με μία δεύτερη, και ίσως κρισιμότερη, τάση. Που έχει ονοματεπώνυμα. Ποικιλώνυμα και ενίοτε ετερόκλιτα. Που αναιρεί παλιές διαιρετικές τομές, εγκαινιάζοντας νέες, σε άλλους τόπους. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (έστω και με περιορισμένη νομιμοποίηση, βλ. αποχή), ο Γιώργος Καμίνης και ο Γιάννης Μπουτάρης, με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, σημαίνουν ίσως την πρώτη ανάσα έπειτα από 35 χρόνια ατελεύτητης, άνυδρης και σκουριασμένης μεταπολίτευσης. Με άλλον τρόπο, αυτό σηματοδοτεί ο Δημαράς στην Πάτρα, ο Φίλιος στα Ιωάννινα, ο Σκοτινιώτης στον Βόλο, ο Ιωακειμίδης στη Νίκαια. Και για κάποιους ήταν ενδεχομένως ζήτημα αισθητικής και λογικής αξιοπρέπειας να μην εκλεγεί ο κ. Κικίλιας στην Περιφέρεια Αττικής (ο γράφων έχει πλήρη συναίσθηση των γραφομένων του). Το ζήτημα δεν είναι αν ο κ. Παπανδρέου «πήρε ανάσα». Οπως το ζήτημα δεν είναι το ηχηρό χαστούκι του κ. Σαμαρά στο κάστρο της Πελοποννήσου από έναν άνθρωπο-υβρίδιο της πολιτικής, ή η αποτυχία του να φέρει 6 Περιφέρειες στην (μεθερμηνευόμενη) «καζέρνα» του, ή ο ιδρώτας του κ. Ψωμιάδη με το 52%.
Το ζήτημα είναι ποιος κάνει στο τέλος τον λογαριασμό. Εχω την εντύπωση -τη χλιαρή, έστω, εντύπωση- ότι, για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση, τον λογαριασμό τον έκαναν άνθρωποι που δεν είχαν λογιστή στο ταμείο. Ο ένας μιλάει χρόνια τώρα με ένα διαμαντάκι στον λοβό του δεξιού του αυτιού, κι ο άλλος έχει μια σεπτή αδυναμία όταν απευθύνεται στον δημόσιο χώρο, γιατί τον έχει υπηρετήσει χωρίς να το δείξει.
Αυτοί κάνουν τον λογαριασμό τη δεύτερη Κυριακή. Και τον κάνουν, εννοείται, χωρίς υποθήκες. Κι αν σε κάποιους το αποτέλεσμα, έφερε πίκρα. Είναι απλό, πολύ απλό, ότι πρέπει να αλλάξουν πορεία... Αρκεί να το αποφασίσουν. Δεν είναι και τόσο δύσκολο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου